Sprzedaż gruntów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane korzysta ze zwolnienia z VAT. Najprościej więc ujmując, jeżeli podatnik VAT sprzedaje:
a) grunt budowlany – transakcja ta podlega opodatkowaniu według stawki 23 %,
b) grunt inny niż budowlany (np.: rolny, leśny) – dostawa to korzysta ze zwolnienia z VAT.
Ustawa VAT zawiera przy tym swoją własną definicję terenów budowlanych, różniącą się od jej potocznego znaczenia. Dla potrzeb VAT pojęcie to obejmuje grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o którym mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Podatnik chcąc ustalić, czy dany grunt jest terenem budowlanym dla celów VAT powinien więc zacząć od sprawdzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Generalnie bowiem terenem budowlanym jest taki teren, który jest przeznaczony pod zabudowę na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Oczywiście należy wziąć pod uwagę, iż znaczenie ma tylko i wyłącznie plan obowiązujący, a nie taki który wygasł.
Przykład
Firma A. posiada grunty, które zostały określone w planie miejscowym jako przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną. Grunty te, zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 33 ustawy VAT, są terenami budowlanymi. Ich dostawa jest więc opodatkowana stawką 23% VAT.
Jeżeli dany teren nie jest objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, albo takiego planu dla wspomnianego terenu nigdy nie było, albo plan wygasł wówczas należy sprawdzić, czy została dla niego wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Jeżeli taka decyzja została wydana, to wspomniany grunt należy kwalifikować jako teren budowlany. Dotyczy to również przypadku, jeżeli wspomniana decyzja została wydana dla innego podmiotu niż obecny właściciel sprzedający wspomniany grunt.
Przykład
Firma A posiada grunt, dla którego została wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania przestrzennego, zgodnie z którą na wspomnianym gruncie dopuszcza się zabudowę o charakterze mieszkaniowym. Zgodnie z art. 2 pkt 33 ustawy VAT grunty te są terenami budowlanymi. Ich dostawa jest opodatkowana stawką 23% VAT.
Jeżeli w odniesieniu do danego gruntu nie ma ani planu zagospodarowania przestrzennego, ani decyzji o warunkach zabudowy wówczas nie jest to teren budowlany i jego dostawa objęta jest zwolnieniem z VAT.
Należy przy tym pamiętać, iż dla określenia charakteru gruntu nie ma znaczenia studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego.
Przykład
Firma A. posiada grunty, które w miejscowym studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego zostały określone jako przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną. Grunt ten nie posiada decyzji o warunkach zabudowy. Grunty te w świetle ustawy VAT nie są terenami budowlanymi, a więc ich dostawa jest zwolniona z VAT.
Dla celów określenia stawki VAT nieistotny jest również charakter gruntu wynikający z ewidencji gruntów i budynków.
Przykład
Firma A. posiada grunty, które nie są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Nie ma też w odniesieniu do tego gruntu decyzji o warunkach zabudowy. W ewidencji gruntów i budynków są one natomiast określone jako B (budowlane). Dostawa omawianych gruntów korzysta ze zwolnienia z VAT, ponieważ nie spełniają one definicji terenów budowlanych. Informacja w ewidencji gruntów jest nieistotna dla celów VAT.