Co kilka lat pojawia się dyskusja czy udział we współwłasności nieruchomości i jego zbycie stanowi dostawę towarów czy świadczenie usług. Kwalifikacja ta jest szczególnie istotna w zakresie ustalenia stawki VAT. Dostawa nieruchomości w zależności od sytuacji jest zwolniona z VAT, opodatkowana stawką 8 % lub 23 %. Natomiast gdyby uznać udział we współwłasności za świadczenie usług wówczas jego zbycie należałby opodatkować stawką 23 %.
Temat ten został rozstrzygnięty uchwałą Naczelnego Sądu Administracyjnego. W orzeczeniu z dnia 24 stycznia 2011 r., sygn. I FPS 2/11 NSA stwierdził:
„Sprzedaż udziału w prawie użytkowania wieczystego gruntu oraz udziału we współwłasności budynków stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) w zw. z art. 2 pkt 6 tej ustawy”
Przypomnieć należy, iż zgodnie z przepisami ustawy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi uchwały mają moc wiążącą. Oznacza to, iż stanowisko zajęte w uchwale wiąże pośrednio wszystkie składy orzekające sądów administracyjnych. Podatnicy powinni zasadniczo być spokojni o rozstrzygnięcia w tym zakresie.
Udział we współwłasności – podsumowanie
Podsumowując, zbycie udziału w nieruchomości, zgodnie z uchwałą NSA, stanowi dostawę towarów. Czynność ta będzie więc opodatkowana tak jak dostawa nieruchomości. Jest to istotne szczególnie w przypadku określania stawki VAT.
Przykład
Firma A. jest współwłaścicielem nowo wybudowanego budynku mieszkalnego mieszkalnego o powierzchni 200 m.kw. Od daty pierwszego zasiedlenia nie upłynęły dwa lata. Udział firmy A. we współwłasności tego budynku wynosi 50 %. Załóżmy, iż firma A. sprzedała udział we współwłasności tego budynku. Czynność ta będzie opodatkowana stawką 8 % właściwą dla obiektów budownictwa mieszkaniowego. Zbycie udziału we współwłasności nieruchomości jest bowiem traktowany na gruncie VAT tak jak dostawa tej nieruchomości.
W przypadku sporu z organem podatkowym bardzo często istotna jest znajomość dotychczasowego orzecznictwa. Szczególnie istotne są przy tym uchwały NSA i wyroki Trybunału Sprawiedliwości UE.
